اقتصادآنلاین – سارا محسنی؛ دارا یکم که شامل باقیمانده سهام دولت در بانکهای صادرات، ملت، تجارت و شرکتهای بیمه البرز و بیمه اتکایی امین بود، با استقبال قابل توجهای از سوی سرمایهگذاران مواجه شد و سود مناسبی را برای سهامداران خود به دنبال داشت. از سوی دیگر، این احتمال داده میشد که دومین صندوق قابل معامله دولتی نیز با چنین اسقبالی روبهرو شود. این در حالی است که پذیرهنویسی صندوق پالایش یکم با فاز اصلاحی بازار سهام مصادف شد و درگیری میان دو وزارتخانه نفت و اقتصاد به حواشی عرضه پالایش یکم دامن زد. چنین مشکلاتی موجب عدم استقبال سهامداران از دومین صندوق قابل معامله دولتی باوجود تمدید زمان پذیرهنویسی آن بود.
طبق اعلام سازمان خصوصیسازی قیمت مبنای سهام پالایشی یکم، قیمت روز قبل از پذیرهنویسی یعنی ۴ شهریورماه در نظر گرفته شد. این قیمت برای شپنا ۳۵۰۴ تومان، شبندر ۴۰۲۸ تومان، شتران ۳۴۷۵ تومان و شبریز ۴۳۱۶ تومان بود. یعنی با احتساب ۲۰ درصد تخفیف که برای سبد این صندوق در نظر گرفته میشود، در واقع هر سهم شپنا ۲۸۰۳، شبندر ۳۲۲۲، شتران ۲۷۸۰ و شبریز ۳۴۵۲ خریداری میشود. اما اعمال تخفیف برای صندوق پالایش یکم، جذابیت چندانی برای پذیرهنویسی ایجاد نکرد و بسیاری از سهامداران به این نتیجه رسیدند که خرید هر یک از سهمهای موجود در صندوق به تنهایی، سود بیشتری را نصیب آنها خواهد کرد.
معاملات صندوق پالایش یکم باید پس از گذشت یک ماه از پایان پذیرهنویسی آغاز میشد. اما این اتفاق رخ نداد و با گذشت نزدیک به سه ماه هنوز معاملات این نماد آغاز نشده است. مسئولان مرتبط با صندوق پالایش یکم از جمله داود رزاقی، مدیر صندوق پالایش یکم، راضیه صباغیان، سرپرست مدیریت نظارت بر نهادهای مالی و... در چندین مصاحبه دلیل اصلی عدم بازگشایی نماد پالایش یکم را افزایش سرمایه دو پالایشگاه تهران و اصفهان («شتران» و «شپنا») مطرح کردند.
این در حالی است که داود رزاقی، مدیر صندوق پالایش یکم در ۲۷ مهر ماه اظهار داشت که صندوق پالایش یکم حداقل یک ماه پس از پایان پذیرهنویسی در پایان مهرماه بازگشایی میشود. بنابراین پس از آن تاریخ، فعالان بازار میتوانند واحدهای این صندوق را خرید و فروش کنند.
علاوه بر موضوع عدم شروع معاملات صندوق پالایش یکم، برخی از سهامداران مشکل عدم نمایش این نماد در پرتفوی خود را اعلام کرده بودند. به گفته مریم شاه حسینی، مدیر امور ناشران شرکت سپردهگذاری مرکزی، واحدهای صندوق پالایشی یکم به ۳.۵میلیون نفر از خریداران که کد فعال سهامداری دارند، تخصیص داده شده است. با این وجود، ۲۰۰ هزار نفر از سرمایهگذاران که کد سهامداری فعال ندارند، هنوز نمیتوانند واحدهای این صندوق را در پرتفوی خود مشاهده کنند.
درنهایت پس از گذشت چند ماه از بلاتکلیفی سهامداران صندوق پالایش یکم، حسن قالیباف اصل، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار، روز گذشته اعلام کرد که صندوق پالایش یکم در حال حاضر از زیان بیرون آمده است و پیشنهادی برای این صندوق از سوی سازمان بورس به دولت ارائه شده است. این در حالی است که تاخیر در بازگشایی دومین صندوق قابل معامله دولتی، بلاتکلیفی سهامداران را به دنبال داشته است و تا زمانی که نماد پالایش یکم بازگشایی نشود، سرمایه مردم در گرو چنین ناهماهنگیهایی است.